چەند جۆرە شار هەیە؟
ستووننووس : جەودەت ئەحمد
بابەت : كۆمەلگای شاری
بەروار : 29ی 7ی 2024
دوو جۆرە شار هەیە كە بەبەردەوامی لەناوەخۆی دەخولێتەوە وە شارێكی تر هەیە هەنگاو دەهاوێت بەرووی جیهان، كە خۆی نوێ دەكاتەوە وە كۆمەلگا رۆشنبیردەكات و بەردەوام گۆرانكاری دەكات. جۆری یەكەم كە بە شاری داتەپیو پێناسەی خۆی دەكات وەك شارێكە كە نەخۆشی دەروونی هەیە. ئەم جۆرە شارانە لەناوەخۆی دەروونیدا جۆرێك لە سیاسەتی چەقبەستووی و ئابووری داتەپیو و سەربازی پەرتەوازەی بەرێوەدەبات كە بەبەردەوام ئەم جۆرە شارە لە مێژووی شارستانی بوونی هەبێت بەلام نەبوونی شار لە شارستانی لەناو ئەم شارەدا هۆكارە بۆ لاوازی دامەزراوەی گشتی حكومەت لە ئاراستەكراوی پرگماتیكی حیزبی كە هۆكارە بۆ پێشخستنی شار لەبێهزی دوادەكەوێت. كەواتە ژیان لە شاری داتەپیو و گەیشتن بە چالاكی رۆژانەی ئەم شارە بەریگای میدیای ناوەخۆی و تۆری كۆمەلایەتی و مقۆمقۆی خەلك هەست بەبوونی گۆرانكاری پێشهاتەكان شارە دەكەی.
ئەگەر لە پێگەی دیجیتالی و كۆمەلایەتی گەران بكەی بۆت دەردەكەوێت پێگەی ئەم شارە لە چ ئاستێكە. هەركات لە ئاستی سیاسی و رۆشنفكری و ئابووری و سەربازی بەردەوام كێشەكان دووبارەبوونەوە و یان نۆتێلاخۆرێك یان لچ سلیكۆنێك بووە سەردێری هەوالەكان، ئەو كات بزانە ئەم شارە لە دەستی چینی رۆشنبیرانی گەمژەو زمان درێژ بەرێوەدەچێت. چونكە هیچ گۆرانكاری زانستی و هزری لەناوەخۆی بەڕووی جیهان لەدایك نابێت، واتە ئابووری لاواز و خەوتنی پارە لە مامەلەی دارای لە 24 كاتژمێر تەنها 11 كاتژمێر پارە كاربكات لەناوەخۆدا و زیاتر لە 13 كاتژمێر پارە نووستووە، ئەوكات بزانە ئەم شارە داتەپیوە. واتە شارێكە ناتوانێت خۆی بگۆرێت و گۆرانكاری بكات.
ئەوەی لە كوردستان و عێراقدا هەیە مێژووی تەواوی شارستانی هەیە لە كلتور و زمان و خاك و پێكهاتەی كەمینە بە زۆرینەی كورد بەلام لەجەستەدا كەوتووە بەهۆكاری نەبوونی سیاسی و ئابووری كراوە دوور لە تاكگەرای و دژە جمسەری، شاری داتەپێو بە جوانكاری سیاسی ناوبانگی بۆ دەنەخشێنن، بەرێگای لۆبی و خەرجی لە گرێبەستی دەستەخوشكی هاوشانی شارەكانی پیشەسازی و هونەری و كلتوری بۆئەوەی وێنەیەكی هزری لە چاو و دەروونی خەلك بنەخشێنن بەناوی پێشكەوتن و ئارامی و پێكەوژیان لەم شارەدا. ئەم جۆرە سواقە لە جوانكاری راوێژكاری سیاسی كەبەركەوتنی لەگەل سروشت و مرۆڤ لەكەمترین كات ئەم ماسكە لادەچێت و گوریسەكە دەبێتە خوری.
لەهەر شارێك كە داتەپیوبوو، تۆناتوانی هەنگاو بهاوێی و بەركەوتنت دەبێتە نەخۆشی دەروونی و جەستەی و رۆحی و هزری بەهۆكار گۆرینی تاك لە وەبەرهێنانی ئابووری مرۆی دەبێتە ناكارای و زەغەلی هزری لە جەستەیەكی بەكاربەری ئابووری هاوردەكراو دەخولێتەوە لە ژیاری رۆژانەیدا. ئەم پووكانەوەیە دەبێتە هێزی بەرژەوەندی سیاسی پراگمانیی و ئۆلیگاریشی و سەربازی مێرنشینی مۆدێرن. بۆدووركەوتنەوە لەم ژینگەیەدا لەناو ئەم شارە، واباشە بینەری بلاوكراوەكانی رۆژانە و مێژووری گەرانەوەی دلخۆشی و رەفتاری نەبێتە هۆكاری مانەوەی تۆ لەگەل شارەكەدا. بەردەوام بەركەوتن لە ژینگەیەكی تەندروست هەبێت بۆ ئەوەی نەگەرێتەوە سەر رابردوو و رۆژانەی بەردەوامی ئەم شارە.
- گەشتكردن
- خوێندنەوە
- بیركردنەوە
- نووسین
- كاری دەستی
رێگایەك بدۆزەرەوە بۆ رزگاربوون لەم جۆرە ژیارە لە شاری داتەپیوەدا، زۆربەی خێزانی حیزبی و سیاسی كار و ئۆلیگاریشی بەرێگای فرینی تایبەت گەشت دەكەن بۆ دەرەوەی ولات بەناوی خوازراو و دبلۆماسی كرچوكال بەلام جۆرێكە لە هەلاتن لەبەرپرسیارەتی حكومی و حیزبی و جەماوەری، زۆربی جار بۆیەك ژمە خۆراك بەخێزانەوە گەشتی جیهای ئەنجامدەدەن بەلام لە رۆژانەی هەوال دەبێت گەرمەی رووداوەكان لە شاری داتەپیو و كۆمەلگای رۆشنبیرانی گەمژە وەك دەروێش و سۆفی، زكری دیجیتالی و سپۆنسەر و جوانكاری سیاسی بۆدەكەن.
شاری پێشكەوتوو بریتیە لە نوێبوونەوەی هیزی هزر و رۆح و جەستە لە پێگەی داهێنان و دامەزراوەی بەكاربەری رۆژانە لە ئابووری مرۆی و وەبەرهێنانی ناوەخۆیدا بەرووی جیهان دەخولێتەوە. دەبێتە شارێكی پۆستمۆدێرن واتە لەناوەخۆ بەرووی نوێبوونەوەی جیهانی گەشەدەكات. بۆوێنە وەك شاری پاریس كە دامەزرێنەری پیشەسازی و هونەری و هزریە كەلەناوەخۆ نوێبوونەوە دەبێتە دەرهاوێشتە ئاوسبوونی كلتوری رێژەی لە جیهاندا واتە خۆی دەگۆرێت لەبازنەی خولانەوەیدا جیهان دەگۆرێت. وەك دۆلی سلیكۆن بەدامەزرێنەری چاخی دیجیتالی دادەندرێت كۆتای بەجیهان ئاسن دەهێنیت كار لەسەر وزەی نوێ دەكات، لەم جۆرە شارانە جیهان دەخاتە ئاستی زانیاری گشتی و دوورخستنەوە لە زانستی و وەبەرهێنانی هزری پەتی.
لە تۆری كۆمەلایەتی بنووسە پاریس كۆمەلێك گۆشەی جیاواز دەخاتە بەردەستی خوێنەر لە پێگەی زانستی و هزری و بەكاربەری. بۆیە كاریگەری دلخۆشی دەروونی بەهۆكاری كرداری ژیری دەبێتە گۆرانكاری تۆ و دەوروبەركەت. شاری نوێكار دووبارەبوونەوەی دەگمەنە چونكە لە پرۆژەی پیشەساز و داهێنانی سەردەمی گۆاراكاری دەكات واتە براندی سالی 2025 لە پێش كۆتای سال بەرهەم دێت و دەخرێتە بازار وە بازاری هەژاری و ناوەراست بە بەرهەمی سالی 2024 پردەكرێتەوە بەنرخیكی هەزران یان هاوردەی دەرەوەی ولاتانی سیێەم دەكرێت كەلە سیستەمی سیاسی دیوكراسی نوێنەری بەرێوەدەچێت وەك رۆژهەلاتی ناوەراست و هەرێمی باشوور لە بازاری لەنگەدا.
ژیان لەشاری نوێبوونەوە زۆرخۆشە چونكە هزر و داهێنان و بەكاربەری جیاوازی هەیە لە رۆژانە دەخرێتە بازاردا. دووبارەبوونەوەی هەیە بەلام لە چوارچێوەی بۆنە و یاد و مێژوو و داهێنان وەبیرخستنەوەی خەلك دەبێتە هێشتنەوەی شۆرەشی مێژووی ئەم شارە لەم سەردەمەدا.
ژیان لە شاری نوێبوونەوە..
- ئابووری بەهێز
- سیاسی بەهێز
- سەربازی بەهێز
- داهێنانی مرۆی بەهێز
ئەمانە هۆكاری مێژوو و نوێبوونەوەی شارە لە جەستەی ئۆتۆنۆمی و دیموكراسی و ئابووری و سیاسی كراوە، بێگەرانەوە بۆ قرۆغكاری و داگیركاری بەناوی كۆنەپەرستی نەتەوەی و مەزهەبی و پارتیزانی. بۆمانەوە لەم جۆرە شارانە هۆكاری بەردەوامی و مانەوەی تۆیە، بەپێچەوانە دەبێتە هۆكاری نەخۆشی دەروونی و كۆچ و خۆكوشتن چونكە بەرگەی هێزی گەشەی ئەم شارە ناگری بەهۆكاری كۆشت لە شارێكی داتەپیو بۆشارێكی نوێبونەوە.
بۆوێنە كەسایەتی رامبۆ لە سینەما بەهۆكاری كۆچی بۆ ئەمەریكا كاریگەری دواكەوتووی دێهات شارەكەی خۆی بوو لەناوچەی بەلقان كە هۆكاری جەنگ و دواكەوتوی وەك چەكێكی دەروونی پالینا بۆ دۆزینەوەی خەونی خۆی لە ئەمەریكا بەناوی هێزی گەلان لەهاوشانی ئەم كۆمەلگایە مایەوە و مێژووی نوێ تۆماركرد لە گواستنەوەی نەتەوەی بۆ كۆمەلگای پیشەسازی وەبەرهێنانی گەلان لە ئەمەریكادا. دۆزینەوەی خۆی لە چوارچێوەی سیاسەت و دەستوور و سوپا و ئابووری گەلان دۆزیەوە بۆیە بووە بەبەشێك لە كلتوری كۆمەلگای ئەمەریكا.
ئەوەی لە هەرێم و عێراق و رۆژهەلاتی ناوەراست هەیە تەنها شارێكی لەرزۆك و داتەپیو بە جوانكاری سیاسی رازێندرایتەوە لەهەموو ساتێك ئەگەری كەوتنی ئاسانە بەرووی پێشهاتی جەنگ وە كراویە بەرووی ئاشتی. مێژووی ئەم شارە داتەپیوانە رەنگدانەوەی دەسەلاتی سیاسی و دامەزراوەی و داخزانی كلتوری ئقلیمیە.
تعليقات
إرسال تعليق