دامەزراوەی هۆزگەرای لە رێكخستنی حیزبدا
بلۆگەر : جەودەت احمد
بابەت : نوێبوونەوەی هزر
بەروار : 7\10\2024
خەباتی پارگمات لە باشووری كوردستان بەرێگای پرۆلیتاریای دیهاتی لەدایكبوو بەناوی كرێكار و جوتیار و شوانكار كە بەشۆرەشی بەردەقانی هەژماردەكرێت چونكە لە كلتوری نەریتی شاخێزانی و هۆزگەرای بەناوی قۆناغی دژە ئیمپریالیزمی دەرەكی خۆرێبەری لە تاگەرای شاخێزانی بەرێوەچووە. ئەم دامەزراوە هۆزگەرایە لە جینەلۆجی پیرۆزی هیپۆكراسی و فیودالیزم وەك نوێنەری زمان و رەنگ و خاك لە سێبەری داگیركاری بەربەری وەك ئامرازێك بۆ ئامانج لە راگرتنی دەسەلاتی داگیركاری بەربەری دژبەناوەخۆ و سەركوتی چینی پرۆلیتاری دامەزراوە كە تێچووی ئەم دامەزراویە لەسەر مێژووی نەریتی و هێز و جەنگ وەك ستوونی دووەم لەناوەخۆی ئەم سنوورە بەرێوەچووە بۆیە دامەزراوەی هۆزگەرای لەسەرەتاوە بەرێگای جوتیاری و كلتوری نەریتی دیوەخان و مالی گەورە لە بەرپرسیارەتی ناوچەو دۆخ و پێگەی جینەلۆجی كلتوری رێزلێنان ئەم مێژووە دووجەستەیە بەرێوەبردوە كە لەرابردوو وەك درندە بەسەر خەلك و زەوی دەسەلاتی هەبووە لە ئێستا وەك دامەزراوەی شەرعیەت پێدانی رێكخستنی حیزب و كۆكردنەوەی دەنگ لە زمان و رەنگ و خاك خۆرێبەریە.
قۆناغی فیودالیزم لە كلاسیكی جوتیاری بۆ مۆدێرنێت هەناگاویناوە بەناوی نوێكردنەوەی دامەزراوەی بەرێوەبردن و داچاندن و دروێنەكردنی دانەوێلە قۆناغێكی مەترسی بۆ چینی پرۆلیتیاری، بووە هۆكاری پاشەكشەی ژیاری تاكگەرای لە خێزانی دێهاتی بۆ كرێكاری هەمیشەی بەناوی گۆرینی بەرهەم و زەوی ئابووری بچووك بۆ لیبرال فیودالی واتە سەرجەم پێگەی فیودالیزم لە جینەلۆجی
شازادە و میراتی دیمۆگرافیای ژیاری شاهۆزی بەشێكە لە ئابووری ناوەخۆی دەستی كاری كشتوكال و كرێكار و شوانكار لە چوارچێوەی ئابووری تاكگەرای كە ئامێری دروێنە و كێلان بووە ئامراز و ئامانجی فیودالیزم لە بازاری دێهاتی بۆ دابینكردنی خۆراكی ووشك لە بازاری ناوەخۆی و دەرەكیدا. كەواتە لیبرال فیودالیزم جۆرێكە لە دەسەلاتی یەكەم لە دامەزراوەی كلتوری دێهاتی بۆ شارو شارستانی ئابووری گەلاندا.
بەگوێرەی بەلگەنامەكان لەیادگای نێردە داگیركراوەكانی جیهان كەبەناوی ئاین و گەشت و زانستی سۆسۆلۆژی و ئیكلۆژی لەناوەخۆی باشوور وەك گەریدە گەراون. بۆیان روون بۆتەوە كە باشترین هێز و چەك لە خۆشگوزەرانی كلتوری بەسەر ناسنامەی نەتەوەی لە خاك و زمان و رەنگ خۆی سەپاندوە لەپێگەی فیودالیزم چونكە شۆرڤەكردنی پۆلیسی لە چاوی كەسێكی گەریدەی بیانی لەسەر خوانی كوردەواری وێنەی ئەم زۆردارییەی دەرخستووە كە باشترین جۆری خۆراك و جوانكاری ناومال و كۆشكو تەلار لە دێهاتەكان پێگەی بەرزی بەم جۆرە فیودالیزمە بەخشیوە وەك هێزی هزری و جەستەی كە هیچ تاكێك لە پرۆلیتاریا نەتوانێت شوێن پێ شاخێزان لە دیمۆگرافیای شاهۆزدا لقبكات.
سوانەوە بەناوی دیوەخان و مزگەوت و كەنیسە و گۆرستان لە كلتور نەریتی كۆنەپەرستی نەتەوایەتی لە سروشتی كلتوری كۆمەلایەتی و هیپۆكراسی جۆرە ئامرازێكی بەهێزبووە لە بەكارهێنانی داگیركەرانی بەربەری بۆ پاراستنی پێگە و هێز و ئایدۆلۆژی داگیركەر بەسەر داگیركراو. بۆوێنە لە بەلگەنامەی هەوالگری عوسمان كەباس لەمێژووی هەولێر دەكات دەلێت زۆربەی كەسانی شاخێزان و شاهۆز بەشێك بوون لە مووچەخۆری داگیركەری دەرەكی وە پێگەی كارگێری و خۆشگوزەرانی دەرونیان هەبووە بەسەر كوردستانی گەورە و باشووردا چونكە كۆمەلگای كوردی لە هەژاری و نەخۆشی و نەخوێندەواری دەخولایەوە تەنها بژێوی خۆرێبەری مردنێكی زیندو بەرێوەدەچوو بۆیە ئەم میراتە تا ئێستا هەمان چارەنووسی كۆمەلگای باشوور بەرەودواوەی بردوە بەناوی پیرۆزی ئاین و خێزان و گۆرستان و هۆز و تیرە بۆئەوەی ئەوان لەسەر مێژووی نەریتی كلتوری درێژە بەمانەوەی ئێستا بدەن، كەواتە ژیاری سەردەمی لیبرال مۆدێرن وەك ئامێری كشتوكالی و بە كۆیلەكردنی چینی خواروو بۆ دەسەتەی وەبەرهێنانی ئەم سێكتەر لە دێهاتی بۆشار هێزێكی نەبراوەی ئەم چینە پرۆلیتارییە وەك سووتەمەنی خۆشگوزەرانی فیودالیزم بەكارهاتووە بەناوی مێژوو و رووداوەكان لە كات و شوینی جیاوازدا.
قۆناغی چاخی ئاسن بەناوی نوێبوونەوەی كلتور لە تاكگەرای كە نەخشەسازی هێزی تاك لە نوێكردنەوەی كلتور بەناوی داهێنان و دامەزراوەی كەرتی گشتی و پێگەی مرۆڤ و ماتریالی كلتور بەشێكە لە رۆحیەتی رۆشەنبیری چینی پرۆلیتاریا لەناو هێزی نیولیبرال دیموكراتەكان وەك هێزی ئابووری گەلان بەشێك بوو لە دامەزراوەی هێزی ئابووری سیاسی و پیشەسازی لە خۆرێبەری و تاكگەرای هاوشانی هێزی دەستوور بۆ رێكخستنەوەی پێكهاتەی گەلان لە ولاتانی ئیمریالیزمدا. لەدوای قۆناغی رووخانی كۆمەنیستی كۆن و ئاراستەی جیهان بەرەو نیولیرال و كۆمەنیستی نوێ گەشەیكرد زۆربەی ولاتانی رژێمی و كلاسیكی شاخێزانی گۆرا بۆ نادیموكراسی و شاخێزان و رۆحانی. ئێستا وێنەی رۆژهەلاتی ناوین بەشێكە لەم دامەزراوە هۆزگەرایە لە حكومەت و ئاراستەی دەسەلاتی سیاسی حیزبی و جەماوەریدا وەك پیرۆزی شاخێزان لە سەروەری پلورالیزمی خاك و زمان و رەنگدا بووە بەئابووری پترۆدۆلار و شاری بریقەدار وەك كەندوای عەرەبی.
لەسەدەی 21 دووجۆر دەسەلاتی شازادە درێژكراوە لەناوەخۆی ولاتانی پیشەساز بۆ ئالوگۆری دیموكراسی رژێمی بۆوێنە لە ئابووری گەلان وەك ئەمەریكا و ئەورووپا زۆربەی هێزی نیولیبرال پێكهاتووە لە دامەزراوەی براندو و كۆمپانیا و پیشەسازی كە بەشێكە لە هێزی دەستووری و هاوسەنگی رێكخستنی دیبلۆماسی سوپا و سیاسی لە پاشاخانی ئەم دەستوورە رۆلی گێراوە لە سەروەری ئالاو خاك و سوپا و ناو وەك ئەمەریكا. بەلام لە ولاتانی سێیەم چینی رۆحانی و شاخێزانی و شاهۆزی بەشێكە لە راگری ئەم دەسەلاتە بەناوی كۆكردنەوەی پرۆلیتاریا لەسێبەری هێزی هۆزگەرای بۆ پاراستنی پێگەی رێكخستنی حیزب و جەماورە و كۆمپانیا و حكومەت. بۆوێنە لەناوەخۆی باشووری كوردستان لەجیاتی ئابووری گەلان و هێزی دەستوور بۆ سەروەری ئەم هەرێمە دەبێتە راگری و درێژكردنەوەی حكومەتی بەسەرچوو و پێشێلی یاسای و داخستنی پەرلەمان لە دەرخستنی كەسی جەنگاوەری خێزانی بەناوی دلسۆزی خاك و مێژووی پارتیزانی دۆلاردیبلۆماسی لە سەردەمی پۆستمۆدێرن رۆل و ئەرك و شەرەفی مێژووی بەسەر ئەم حكومەتە دەسەپێنێت واتە دۆخی رێكخستنی حیزب هاوشانی دیوەخان و دەنگی گشتی پرۆلیتاریا لە سێبەری ناوی خێزان و تیرەو و هۆزدا بەناوی پیرۆزی گەوجاندنی عەوام لە هێشتنەوەی ئەم دەسەلاتە بەرێوەدەچێت.
كەواتە سەردەمەی پۆستمۆدێرن بەشێكە لە ئابووری كۆمپانیای كۆمپرادۆری بەناوی ئازادی ئابووری سەربەخۆی و نیولیبرال دیموكرات فیودالیزمە. چونكە رۆلی ئاغا و كرمانج، شێخ و سۆفی و دەروێش، مەلا و فەقێ بەشێكە لە شۆرەشی چەكداری ناوەخۆی باشوور لە دوای دامەزراوەی بەرەی گەل ئەو قۆناغە بەدیموكراسی نوێنەرایەتی دەنگ و هەلبژارند و پەرلەمان و هێشتنەوەی 50 بە 50 لەناوەخۆی باشوور لە سێبەری ئەمەریكا و نەتەوەیەكگرتوەكان وێنەیەكی نەرم بە خاكی عێراقی بەخشی بەناوی ئۆتۆنۆمی خەلك و كلتور و ئاین لە سێبەری خۆرێبەری سنووری عێراق و دوای رووخانی عێراق لە 2005 بە دەستورێكی مەزهەبی وكلتوری و نەریتی و ئاینی دارێژرایەوە بەناوی عێراقی نوێ لە فیدرالی شلدا. ئەم جۆرە هۆزگەرایە رۆحانیە بۆ دوو ئاراستە بەكارهاتووە كە دۆخێكی شێواوی و نادیموكراسی فۆبیای ئاینی و جەنگی ناوەخۆی بەرێوەبردوە كە ئەمەریكا و ناتۆ بە پلەیەك لەم دۆخە بەرپرسیارن. بۆچی خوێندكارێك لە دەرچووی زانكۆ دەبێتە داردەستی هیپۆكراسی فیودالیزمدا؟ چونكە دەستوور وەك وەبەرهێنانی ناوەخۆی نەبووە هێز و هاوسەنگی عێراق و هەرێم لە داڕشتنەوەی حكومەت و دامەزراوەی گشتی و ئاراستەی حیزبیدا.
بۆیە سەردەمی كۆمەلگای زانیاری لە جیهانی پۆستمۆدێرن و چاخی دیجیتالی كۆتای بە جینەلۆجی دێهاتی داوە و گۆریوە بۆ چەكداری و دەنگدەری فەرمانبەری پشكی هێزی پەرلەمان و حیزب و جەماوەر لەناوەخۆی باشووری كوردستاندا بۆیە ئاستی فیودالیزم لە نیولیبرال دیموكراتی رژێمی وەك نوێنەرایەتی و بۆشای یاسا و دادگا و پەرلەمان و حكومەت دەبێتە هێزی دامەزراوەی هۆزگەرای لەبەرێوەبردنی دەسەلاتی خۆجەی حكومەت و حیزبدا. بۆیە چینی پرۆلیتاریا بەروە دواوە دەكشێتەوە و قۆناغی هەژاری و نەخۆشی و نەخویندەواری و بێ كاری و كۆچی بەتالكردنەوەی حكومەت و دەسەلاتی كابینەكانی ئێستا و داهاتوو بەشێكە لە ئاژاوەی هێزی كۆمەلایەتی فیودالیزمە لە ناوەخۆی رێكخستنی حیزب و حكومەت و جەماوەردا.
كاتێك پرۆسەی ئاین و گۆرستان دەبێتە شەرعیەتی دەسەلاتی حیزب و گشتاندنی بۆدەكرێت بۆ پرۆسەی ئازادی دیموكراسی رژێمی نوێنەرایەتی. ئەوكات چینی فیودال و هیپۆكراسی و كۆمپانیا بەهاوبەشی لەناوەخۆ دەست بەسەر دەنگی گشتی دادەگرن وەك نوێنەری خەباتی (پراگمات، پراگماتیست، پراگماتیز) ئەم یاسایە لە كەسی بۆ گشتی و ئایدۆلۆژی لە مێژووی سیاسی و هێزی چەك و نوێنەرایەتی دەنگی فویدالیزم وەك شەرعیەتی وەرگرتنی پۆرلیتاری لە سوپای چەكداری و فەرمانبەر و خانەنشین دەبێتە كرێكاری مووچەخۆری ئەم سێ ستوونە لە راگرتنی حیزبێكی عەشائیردا. چونكە ڕامكردنی ئاغا واتە كۆنترۆلكردنی دێهات و شار لە پێگەی كلتوری و ئابووری نیولیبرالدا بۆیە پارەی كۆن لە میراتی و كۆمپانی دەبێتە بەشێك لە خۆپارستنی شەقام لەئەگەری كەوتن و لەناوچوونی فیودال بە دەستی ناوەخۆی دەرەكی. بۆیە دەبێتە سێبەری حیزبێكی سۆشیال فویدال و نیولیبرال فیودال لە دیموكراسی رژێمی نوێنەرایەتی ئۆتۆنۆمی كوردستانی باشوور بەرێوەدەچێت.
كەواتە دەنگ و رەنگ و هێز بەشێكە لە فیودالیزمی پۆستمۆدێرن لە هەلبژاردنی ئەم جارەی كوردستان، تەواوكەری ئاژاوەی ناوەخۆی و هێزی دەرەكی یە بۆ جەنگی پرۆكسی و ئۆپۆزسیۆنی شەقام بەناوی نوێكردنەوەی پەرلەمان و دەرفەتی پیشاندانی دیموكراسی راستەقینە كەچی ئەم دۆخە هیچ كاریگەری نابێت چونكە دامەزراوەی باشوور فیودال و فیودالیزمە بەناوی رۆحیەتی ئاین و پیرۆزی خاك و نەتەوە لە كۆنەپەرستی ناسیاسی و خۆكاری كرداری دەروونی سروشتی نەتەوەی كوردستانە كە هیچ جیۆسیاسی لە جیهان بوونی نیە بەلكو نەریتی و كۆمەلایەتییە بۆیە نە دەولەتی كورد و حكومەت و حیزب لە دامەزراوەی فیودالیزمی هیپۆكراسی و شاخێزانی كە خۆسەپێنی چینی پۆرۆلیتاریا. ناتوانێت ئەم دامەزراوانە بەرێوەببات چونكە خۆشگوزەرانی خۆیان پێش هەموو شتێكە و هەولی سیاسی و دەولەت و حكومەت نادرێت بەلكو سازش بۆ هەموو شتێك دەكەن لەپێناو مانەوەی خۆیان و دەوروبەردا.
بۆوێنە ئەم یاسایە هۆكاری روخانی ناوەخۆی كوردستانی باشوورە..
1- كادیری برنج و مەرگە = چینی فیودالیزمی شاهۆزی لە شاخێزانیدا.
2- كادیری تەكیە و شێخ = چینی هیپۆكراسی رۆحانی.
3- كادیری مەلا و مزگەوت = چینی هیپۆكراسی زانستی ئاینی.
4- كادیری كۆمپانیا و دۆلار = چینی كاپیتالیستی لە شاردا.
5- كادیری میراتی و مێژوو = چینی خێزان لەناو حیزبدا.
6- كادیری پرۆلیتار و شەقام = چینی رۆشنبیران لە تاكگەرایدا.
ئەم ستونە دامەزراوەی رێكخستنی حیزبە لە ناوەخۆی هەرێمی باشوور كە قەبارەی (جهل، نەفامی) هاوسەنگە لەگەل كۆمەلگای ئەفغانستان واتە بەرزی نەفامی زیاتر لە 3م بەرزە و بارستای بە 100كم لە سروشتی نەتەوایەتی نەریتی كۆمەلایەتی كوریدا دامەزراوە. بۆیە باشوور پێكهاتەی خێزانێكی دەمارگێرە لە دەروونی سۆزگەرای و ناتوانێت بەرگەی كرانەوە و داخراوی پێشهات و پێشكەوتنی جیهان بكەوێت چونكە فیودال بەشێكە لەهێشتنەوی ئەم دۆخە لە دەنگ و حیزب و دامەزراوەی حكومەتدا بۆیە بە حكومەتێكی كۆنەپەرست و دواكەوتووی دادەندرێت.
تعليقات
إرسال تعليق